کیوی؛ عناصر تشکیل دهنده و ویتامین ها
كیوی منبعی غنی و سرشار از ویتامین ث است و مقدار ویتامین ث آن از پرتقال نیز بیشتر است. ویتامین C موجود در كیوی۲برابر پرتقال،۶ برابر لیمو ترش و میزان مواد مغذی آن ۸ برابر سیب است. همچنین دانه‌های سیاه آن حاوی ویتامین D است. كیوی همچنین دارای ویتامین A، E ویتامین‌های ب۱، ب۲، ب۳ ، فولیك اسید و سایر ویتامین‌های گروه ب است.
كیوی از میوه‌های بسیار كم‌كالری است. در ۱۰۰گرم كیوی ۶۱ كالری وجود دارد و از جهت میزان كالری همردیف زردآلو و نارنگی است. در ۱۰۰ گرم كیوی ۳۳۱ میلی‌گرم پتاسیم، ۲۶ میلی‌گرم كلسیم و ۴۰ میلی‌گرم فسفر وجود دارد. مقدار پتاسیم آن از موز كمتر است، اما در مقابل از میزان منیزیم بسیار بالایی برخوردار است. همچنین دارای مس، آهن و فسفر است.
خواص و فواید کیوی
از غلظت خون و بروز سکته جلوگیری می کند
خوردن میوه کیوی هر روز صبح به مثابه آسپرین عمل کرده و موجب رقيق شدن خون شده و از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند. طبق تحقیقات انجام شده افرادی که روزانه به مدت 28 روز، به میزان 2 تا 3 عدد کیوی مصرف کرده‌اند، از تشکیل لخته در خون آن‌ها به میزان 18 درصد کاسته شده بود و همچنین تری گلیسرید خون آن‌ها تا 15 درصد کاهش یافته بود. این امر به نوبه خود سبب کاهش رسوب و تشکیل پلاک در دیواره رگ‌ها شده و در نتیجه در برابر بیماری‌های قلبی- عروقی بدن را مصون نگه می‌دارد.
همچنین این میوه می تواند سطح کلسترول خون را کاهش داده و به دلیل خاصیت كاهندگی كه بر سطح‌تری گلیسیرید دارد، از غلظت خون می‌كاهد و از تنگ شدن عروق و بروز انواع سكته‌ها جلوگیری می‌كند.
روغن دانه کیوی حاوی مقادیر زیادی آلفالینولنیک اسید می‌باشد که یک اسید چرب امگا 3 است. این اسیدهای چرب نمی‌توانند در بدن تولید شوند لذا باید از طریق رژیم غذایی وارد بدن شوند. تحقیقات حاکی از آن است که اسید آلفالینولنیک می‌تواند در کاهش ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی مؤثر باشد.
کنترل ضربان قلب و فشار خون
كیوی منبع خوبی برای پتاسیم و كلسیم است. پتاسیم باعث كاهش فشار خون می‌شود. پتاسیم با تنظیم کردن مایعات و الکترولیت بدن، نقش مهمی در سلامت و فعالیت سلول‌های بدن ایفا می‌کند و با تأثیر بر سدیم اضافی موجود در بدن، به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک مؤثری می‌نماید.
کمک به کاهش علائم بیماری آسم
جالب است بدانيد كه ويتامين C در كاهش علائم بيماري آسم بسيار موثر است. کیوی از ابتلا به بیماری آسم جلوگیری می‌کند. مطالعات نشان داده كودكاني كه در هفته ۷تا ۵ عدد از اين ميوه مصرف مي كنند داراي علائم تنفسي كمتري نسبت به كودكاني هستند كه در هفته فقط ۱ عدد ميل مي كنند.
تحقیقات انجام شده در ایتالیا بر روی 18 هزار نفر از کودکان 6 تا 8 سال، نشان داد که کیوی اثرات درمانی بر روی بیماری‌های تنفسی دارد. در این تحقیق ثابت شد کودکانی که در هفته 5 تا 7 واحد میوه کیوی و مرکبات مصرف می‌کردند، 44 درصد کمتر از کودکانی که یک بار در هفته کیوی مصرف می‌کردند دچار خِس خِس سینه شدند. سرفه‌های شبانه 27 درصد، تنگی نفس 32 درصد، آبریزش بینی 28 درصد، خس خس شدید 41 درصد و سرفه‌های مزمن تا 25 درصد کاهش یافته بود و همگی این موارد در اثر مصرف زیاد مرکبات و کیوی (که سرشار از ویتامین C می‌باشند، بوده است.
کیوی هضم غداهای سنگین را در معده آسان می کند
متأسفانه آنزيمهاي كيوي در معده به وسيله اسيد معده از بين مي رود. اما بعد از خوردن غذاهای گوشتی قدری اسید معده خنثی می‌شود. در این شرایط آنزیم‌های كیوی می‌توانند مدت كوتاهی فعالیت كنند و این زمان كافی است كه مواد پروتئینی به وسیله این آنزیم‌ها به قطعات كوچك‌تر و قابل هضم تبدیل و تجزیه شوند. این امر، عمل هضم غذاهای سنگین در معده را آسان می‌كند، لذا خوردن كیوی به همراه غذاهای گوشتی برای هضم آسان‌تر غذا توصیه می‌شود.
کیوی ضد سرطان است
كيوي سيستم حفاظتي بدن را تقويت مي كند و از بروز سرطان جلوگيري مي نمايد. حاوي مقادير قابل توجهي آنتي اكسيدان محلول در چربي است (ويتامينA و E) كه براي مبارزه با راديكالهاي آزاد مفيد مي باشد. كیوی با داشتن آنتی‌اكسیدان فراوان خاصیت ضدسرطانی بسیاری دارد و امكان مبتلا شدن به بعضی از سرطان‌ها را كاهش می‌دهد.
كيوي با داشتن ويتامينC و اسيد قهوه دو ماده اساسي ضد سرطان در اختيار مي گذارد. نکته مهم این است که بخش عمده ویتامین E، در پوست کیوی موجود است، بنابراین توصیه می‌شود که اگر به این میوه یا پوست آن حساسیت ندارید، آن را به خوبی شسته و با پوست مصرف نمایید.
حفاظت از دی اکسی ریبو نوکلئیک اسید
کیوی حاوی فلاوونوئید و کاروتنوئیدها می‌باشد که دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی هستند. این فیتونوترینت‌ها از DNA بدن محافظت کرده و در نتیجه با جلوگیری از آسیب دیدن DNA می‌توانند از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری نمایند.
تقویت بینایی و جلوگیری از آب مروارید
كیوی با داشتن پیش‌سازهای ویتامین آ ، همچنین ویتامین ای و ث موجب حفظ سلول‌های دستگاه بینایی می‌شود. کیوی منبع غنی از لوتئین و زآگزانتین می‌باشد. این ترکیبات به طور طبیعی در چشم انسان وجود دارند. لوتئین از بروز برخی بیماری‌های چشمی از قبیل آب مروارید و
طی تحقیقات انجام شده، خوردن 3 عدد یا بیشتر میوه کیوی در روز می‌تواند خطر ابتلا به
ملین و ضد یبوست
از مهم‌ترین خواص کیوی می‌توان به خاصیت ضد یبوست بودن آن به دلیل فیبر فراوانی که دارد اشاره کرد. در واقع ما معمولاً مصرف کیوی را به عنوان یک ملین طبیعی و پرخاصیت به افرادی که از مشکل یبوست رنج می‌برند، توصیه می‌کنیم.
کیوی پادزهر سیگار
سيگاري ها به ويتامين C بيشتري نياز دارند زيرا مواد سمي مخصوصاً راديكالهاي آزاد موجود در دود سيگار ويتامينها را از بين مي برد. بنابراين سيگاريها بايد حدود ۴۰% بيشتر ويتامين C مصرف كنند. اين مقدار با خوردن ۲ عدد كيوي كسب مي شود.
فواید کیوی در رفع بی خوابی و بهبود کیفیت خواب
استرس و كمبود خواب روي بدن انسان اثر مي گذارد. هركس مي خواهد به اين وضع دچار نشود بايد در روز ۴ عدد كيوي بخورد.۴ عدد كيوي را در طول روز تقسيم كنيد. مثلاً صبح، ظهر، بعدازظهرو عصر. چون بدن انسان نمي تواند ويتامين C را ذخيره كند. اگر شب‌ها در رختخوابتان غلت می‌زنید و به سختی به خواب می‌روید یک ساعت قبل از خواب دو عدد کیوی میل کنید. باید بدانید که نتیجه‌ی بررسی‌های محققان تایوانی نشان می‌دهد که خوردن کیوی آن هم شب‌ها چند تأثیر خوب روی خوابتان می‌گذارد. بیداری‌های نابهنگام در طول خواب را کاهش می‌دهد. کیفیت خواب را بالا می‌برد به طوری که صبح قبراق و سرحال از خواب بیدار می‌شوید. مدت خواب را افزایش می‌دهد. و شب‌ها احساس خواب‌آلودگی ایجاد می‌کند.
فواید کیوی برای پوست
خوردن سه وعده از میوه‌هایی چون کیوی و سبزی‌جاتی چون کلم می‌تواند در رنگ پوست تأثیر گذار باشد. با استفاده از کیوی پوستتان به خوبی تمیز شده, خاصیت ارتجاعی بیشتری پیدا کرده و تازه و جوان می شود. ویتامین E موجود در کیوی از تخریب سلول‌های پوستی جلوگیری کرده و در نتیجه بر سلامت و بهداشت پوست اثرات مثبت دارد.
فواید کیوی برای زنان باردار
کیوی حاوی ماده ارزشمندی به نام فولات می‌باشد که وجود آن برای زنان به ویژه در دوران قبل از بارداری و در دوره بارداری ضروری است. این ماده به رشد سلول‌های خون جنین کمک می‌کند. همینطور بدن را در مقابل بيماريهاي قلبي، سرطان و غيره محافظت مي كند و براي شكل گيري هموگلوبين حامل اكسيژن ضروري است. از سوی دیگر وجود منیزیم موجود در کیوی باعث می‌شود جذب کلسیم در بدن مادر افزایش یابد چرا که میزان جذب کلسیم در بدن انسان با وجود منیزیم بیشتر و بیشتر می‌شود و این مسئله می‌تواند تاثیر زیادی در اسکلت‌بندی و افزایش
از خواص دیگر کیوی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
فیبر غذایی موجود در کیوی، در درمان بیماری‌هایی چون دیابت از طریق کنترل سطح قند خون و انسولین مفید است. کیوی به علت خواص بالا و میزان کم قند در آن بهترین میوه زمستانی توصیه شده برای افراد دارای اضافه وزن و دیابتی‌ها به شمار می‌آید. قند موجود در کیوی که از مقدار کمی فروکتوز و گلوکز تشکیل شده به آرامی در بدن متابولیز می‌شود. بنابراین برای افراد دارای اضافه وزن و دیابتی نیز مفید است.
یک عدد کیوی متوسط به میزان 46 کالری، انرژی دارد و به دلیل برخورداری از کالری پایین، برای افرادی که تصمیم به کاهش وزن خود دارند، بسیار مناسب است.
کیوی حاوی آمینواسیدی به نام آرژینین بوده که می‌تواند در درمان
یکی از خواص جالب توجه کیوی، تأثیر آن بر گوشت قرمز است. با استفاده از این خاصیت کیوی می‌توان قبل از تهیه کباب، گوشت قرمز را برای مدت فقط چند دقیقه در ظرف حاوی کیوی خرد شده قرار داد.
نكته !
اگزالات موجود در كیوی مانع جذب كلسیم می‌شود. به این علت بهتر است ۲ تا ۳ ساعت قبل و بعد از مصرف لبنیات این میوه را میل نكنید تا مانع جذب كلسیم نشود.
پوست کیوی به دلیل جنس و شکل خاص خود ممکن است حاوی بسیاری از مواد آلرژن باشد، بنابراین امکان ایجاد حساسیت پوستی به شکل خارش یا حتی حساسیت خوراکی به پوست کیوی، چندان دور از انتظار نخواهد بود و ممکن است ترکیب‌های مختلفی مانند ترکیب‌های فیبری موجود در پوست آن باعث ایجاد حساسیت شوند و این حساسیت هم خودش را با دل‌درد یا سوءهاضمه پس از مصرف میوه نشان دهد و به همین دلیل هم از طرف برخی کارشناسان توصیه می‌شود پوست کیوی را پیش از مصرف آن بگیرید.
از جهتی بخش عمده ویتامین E، در پوست کیوی موجود است، بنابراین این به بدن شما بستگی دارد که بتوانید آن را با پوست میل کنید یا نه. توصیه می‌شود که اگر به این میوه یا پوست آن حساسیت ندارید، آن را به خوبی شسته و با پوست مصرف نمایید.
موارد منع مصرف کیوی
کیوی از جمله میوه‌هایی است که حاوی اگزالات می‌باشد و زیاد شدن این ماده در بدن می‌تواند سبب بروز مشکلاتی از قبیل سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا گردد. بنابراین افرادی که دارای ناراحتی‌ها یا مشکلات
افرادی که نسبت به آناناس و خربزه حساسیت دارند، باید از خوردن کیوی نیز اجتناب نمایند زیرا ممکن است نسبت به کیوی نیز حساسیت داشته باشند. آنزیم پاپایین در کیوی عامل این آلرژی است.
مصرف کیوی برای کودکان زیر یک سال توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است برای کودکان حساسیت‌زا باشد.
استفاده از کیوی خام در دسرهای حاوی شیر یا هر فراورده لبنی دیگر نامناسب است زیرا کیوی حاوی مقادیر زیادی آنزیم حل‌کننده پتاسیم به نام پاپایین است که این آنزیم در عرض چند دقیقه شروع به حل کردن پروتئین شیر می‌نماید و بوی بسیار بدی تولید می‌کند.
بهترين روش نگهداري کیوی
كیوی را می‌توانید در دمای اتاق نگهداری كرده، آن را به مدت چند روز ذخیره كنید. هرگز كیوی را كنار سیب و گلابی قرار ندهید. اگر كیوی نارس را کنار سیب بگذارید، کیوی ها به دلیل گار اتیلن که از سیب متصاعد می شود، خیلی رسیده و نرم می شوند. لذا نباید محل نگهداری كیوی با سایر میوه‌ها یكی باشد.
در هنگام خرید كیوی اگر بر اثر فشار جزئی، نرمی زیر دستان خود احساس كردید از خریدن آن صرف‌نظر كنید.
خواندنیهای جالب بیشتر در مورد کیوی
کیوی (Kiwifruit) که از آن به عنوان میوه ملی چین نیز یاد می‌شود، دارای گوشتی به رنگ سبز روشن است و در مرکز آن یک مغز سفید و شیرین قرار دارد و در اطراف آن دانه‌های سیاه رنگی دیده می‌شود. پیرامون بخش داخلی کیوی به وسیله یک پوسته قهوه‌ای با کرک‌های زِبر احاطه شده است.
متأسفانه اکثر مردم دنیا از این میوه و خواص بی‌شمار آن بی‌بهره‌اند زیرا کیوی فقط در مناطق محدودی به عمل می‌آید. در حال حاضر ایتالیا، نیوزلند، چین، فرانسه و ژاپن جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این میوه محسوب می‌شوند.
کیوی در ابتدا در کشور چین به عمل می‌آمد و با نام دیگری شناخته می‌شد تا این كه در سال ۱۹۵۹ زمانی که کشاورزان نیوزلند شروع به کشت این میوه و در نهایت صدور آن به سایر کشورها نمودند، نام این میوه را «کیوی» گذاشتند که از نام پرنده بی‌پرواز بومی نیوزلند گرفته شده است. در سال ۱۹۷۴ نام كیوی به صورت نام رسمی تجاری این میوه درآمد.
کیوی میوه‌ای درختی است. درخت کیوی گیاهی نیمه گرمسیری و خزان کننده است که نسبت به سرما مقاوم بوده و تا دمای 18 درجه زیر صفر را تحمل می‌کند. و در ایران تنها مکان‌هایی که تمام شرایط آب و هوایی رشد این درخت را دارا می‌باشند، در درجه اول استان مازندران و پس از آن استان گیلان است.
سابقه کشت انبوه کیوی در ایران به سال‌های 1360 و بعد از آن بازمی‌گردد و ایران در حال حاضر دارای رتبه اول برداشت کیوی در واحد سطح می‌باشد.
دوره رسیدگی کیوی 3 سال و میزان برداشت آن 15 تا 25 تن در هکتار بوده در حالی که مرکبات پس از 7 سال و حدود 6 تن در هکتار محصول تولید می‌کنند. این امر و وجود بازارهای خرید برای کیوی، سبب شده است این محصول از نظر اقتصادی به خوبی با میوه‌هایی مانند مرکبات قابل رقابت باشد به طوری که در حال حاضر بسیاری از کشاورزان ناحیه شمالی کشور، مبادرت به جایگزینی کیوی به جای درختان مرکبات نموده‌اند.
کیوی به دو نوع سبز و طلایی تقسیم می شود. كیوی طلایی دارای پوستی نرم و برنزی رنگ بوده و گوشت آن به رنگ طلایی است. ارزش تجاری این نوع كیوی از انواع سبز بیشتر است.
كیوی را می‌توانید حلقه كرده و خشك كنید و به جای خوردن چیپس، كیوی خشك شده میل كنید.
